Leesmotivatie: een definiëring

Leesmotivatie is de drijfkracht die nodig is om betrokken te zijn bij wat je leest. Een betrokken lezer is bezig met de inhoud van dat wat hij leest, het zet aan het denken, het maakt emoties los en het roept beelden en herinneringen op. Deze betrokkenheid heeft een grote positieve invloed op de leesprestaties.

De motivatie neemt toe doordat iets plezierig is of nieuw, doordat je door het lezen zelfstandig kan werken, nieuwsgierig(er) wordt, zelf mag kiezen en het gevoel geeft dat je iets kan. Bij het lezen vertaalt zich dit grofweg in: kan ik de tekst lezen, wil ik de tekst lezen en levert het sociaal gezien iets op?

Demotivatie ontstaat voornamelijk door tegenvallende prestaties. Een onjuist zelfbeeld en te weinig besef van de functie van lezen. (www.ontwerpatelier.nl)

Dat zijn drie delen, die op elkaar moeten zijn afgestemd.

1. Materieel: boeken, boeken, heel veel boeken, die zowel van binnen als van buiten netjes en vooral actueel moeten zijn.

2. Intrinsiek ofwel het stimuleren van de nieuwsgierigheid, uitdaging, afleiding, betrokkenheid en interesse

3. Extrinsiek ofwel wat doet de ouder en opvoeder voor? Waarmee kan ik de motivatie van de lezer stimuleren? Wat moet de opvoeder/leerkracht leren om te kunnen stimuleren?

De blokpijlen in de diagram geven aan dat de opvoeders zich niet alleen kunnen beperken tot de boeken, maar proberen technieken te ontwikkelen (zoals bijvoorbeeld voorlezen/nalezen) waarmee (zwakke) lezers samen met hun begeleider boeken kunnen lezen die qua leesniveau te moeilijk zijn, maar qua leesbeleving zeer motiverend.

De eigen leesmotivatie van de lezer is de belangrijkste maar als die motivatie afneemt, is het zaak lezer te motiveren door een ruime boekenkeuze, een inspirerende leesomgeving en een enthousiaste opvoeder/leerkracht.

Zonder middelen geen bouwwerk en zonder begeleiding geen deugdelijk bouwwerk.

Zijn bij u thuis, op school deze drie onderdelen op elkaar afgestemd? Zo niet, waarom dan motiverend leesgedrag van de (lerende) lezer vragen?